TBMM ve başkanlık seçimleri en yüksek olasılıkla 2023 Mayıs’ta yapılacak. Seçimlere giderken Erdoğan ve AKP-MHP ittifakı anketlerde gittikçe geriye düşüyor. Her ankette vatandaşın en büyük sıkıntısının enflasyon ve işsizlik olduğu kararı vurgulanıyor. Muhalefet iktidarı daima iktisat üzerinden vuruyor ve kısmen de siyasi prim yapıyor.
Erdoğan hükümeti artık karşı atağa geçiyor. Ağustos bütçesinde patlayan faiz-dışı harcamalar sonbahardan itibaren çeşitli vergi indirimleri ve teşviklerle bezenerek, seçmenin gönlü çalınacak. Hükümetin elinde seçmeni mutlu etmek için kullanacağı çok bol kaynağı ve aracı var. Lakin, seçim için para harcamanın bir de yan tesiri var. Bakalım müellifimiz FÖŞ bu yan etkiyi nasıl tanımladı:
“Kredi ve bütçe harcamaları ile büyümeyi sürdürmenin istenmeyen epey yan tesiri var. Güvendiğim ekonomistlere bakılırsa, yılın birinci yarısı sonunda çıktı fazlası GSYH’nin %3’i civarındaydı. Yani, iktisat aslına bakarsan çok ısınmıştı. Zira, iktisadın kas ve kemiklerini o denli insafsızca ameliyat ettik ki, gövde bırak sprint atmayı, düz yolda yürüyemiyor. Bu zayıf bacaklara dev ölçüde gelir yüklerseniz, arz tarafı talebi karşılayamaz. Yeni yılda düşecek diye halka yemin-billah ettiğiniz enflasyon 3 haneye çıkar. Rusya’da para gelecek palavrasıyla geciktirdiğiniz döviz talebi KKM’da de servetinin eridiğini anlayınca, kuru üst iter”.
Cumhuriyet’te yayınlanan “Seçim maratonuna giren iktidar düşük faizli sıcak para dağıtmaya hazırlanıyor” başlıklı incelemede pek epey ekonomist FÖŞ’ün görüşüne katıldı:
“Hükümet yatırım için Kredi Garanti Fonu kaynaklı kredi vermeye hazırlanıyor. Ekonomistler ise “Güven ortamı yok, yatırım yapılamaz. Ucuz krediler bir daha yata, kata, mala gider” diyor.”
Dr Ali Orhan Yalçınkaya: Ağustos bütçesinde seçim harcamaları başladı
Temmuz 2022 itibariyle merkezi idare bütçesi yılın birinci 7 ayında 29.5 milyar TL fazla verirken OVP’de 2022 yılı bütçe açığı gerçekleşme varsayımının 461,2 milyar TL olduğunu gördük. Bu da yılın kalan 5 ayında bütçenin 490.7 milyar TL açık vereceği manasına geliyor. Önümüzdeki periyotta faiz dışı sarfiyatların süratle yükseldiğine şahit olacağız.
İşte dev harcama ve teşvik paketi
Piyasada hane halkı için düşük faizli konut ve araç kredisi, ÖTV indirimi beklenirken iş dünyası için de düşük faizli Kredi Garanti Fonu (KGF) dayanaklı krediler sırada.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati geçtiğimiz günlerde Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ) teminat eksikliklerinin tamamlanması için yeni bir takviye paketi hazırlandığını deklare etti. Yapılan yeni Hazine Dayanaklı Kefalet Paketi çalışmasına dair teknik çalışmalar sürerken, piyasalarda KGF takviyeli geniş kapsamlı bir kredi paketi bekleniyor.
hemen çabucak kesinleşmedi ancak, yeni yılda EYT’lilerin mağduriyetinin giderileceği vaadi var. EYT’liler için çalışılan birtakım formüllerin Hazine’ye yıllık maliyeti TL30 milyar civarında. Ek olarak, yılbaşında enflasyona endeksli olarak yenilenecek kamu çalışanı ve emekli maaşlarına “refah payı” eklenmesi kelam konusu. FÖŞ’e bakılırsa, yeni yılda minimum fiyata %50 artırım nerdeyse kesin.
İyi fakat, faturayı nasıl ödeyeceğiz?
KGF, 22 Haziran prestijiyle 483 bin şirket için 234.1 milyar TL krediye kefalet verdi. Fakat bu kredilerin yatırım haricinde kullanıldığı tenkitleri uzun müddettir gündemde. Bu bahiste en sert eleştiriyi ise Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati yapmış, “Kredi Garanti Fonu, kredileri yatırıma gitmemiş yata, kata, dövize gitmiş. Artık denetimli olacak” demişti.
Ziraat Bankası eski Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Şenol Babuşçu, düşük faizli verilecek kredilerin yatırıma dönüşmesinin imkânsız olduğunu söylemiş oldu. “Yata, kata gitmesin diye kesinlikle tedbirler alacaklardır lakin ne kadar fonksiyonel olur bilinmez” diyen Babuşçu şunları söylemiş oldu: “Net olan tek şey yatırıma gitmeyeceğidir. Bunun yanı sıra düşük faizli konut kredileri de gelecek. Lakin bu kadar yüksek enflasyonun olduğu bir ülkede piyasaya bu kadar sıcak para dağıtmak, ister istemez enflasyonu tetikleyecek ve dar gelirli fiyatlı çalışanı zora sokacaktır.”
Prof. Dr. Bilsay Kuruç da enflasyon ortamında dağıtılacak ucuz kredilerin piyasaya dayanak olmaktan fazla dövize gideceğini savundu. Kuruç şu biçimde konuştu:
“Bu kadar yüksek enflasyon varken, seçim öncesi meçhullüğü hâkimken yatırım olur mu? İktidar resmen krediyi alabilecek olanlara ‘Gidin döviz alın’ diyor. İtimat kaybı bu kadar düşük düzeydeyken yatırım yapılmaz.”
Prof. Dr. Aziz Konukman da enflasyon çözülmeden ve itimat ortamı tesis edilmeden atılacak bu tıp adımların fonksiyonsuz kalacağını vurguladı. Konukman, “Bu krediler doğal ki yata kata masraf. Bu enflasyon oranında alınan ucuz parayı mala bağlayacaklar. Seçim var iktidarın değişme ihtimali var kim niye yatırım yapsın bu maliyetlerle?” dedi.
Necmettin Batırel: Rusya $20 milyar meblağında TL alacak
Doları seçime kadar tutmak mümkün mü? & Orta sınıf dışlandı! | Ümit Özlale & Murat Kubilay
Prof Tahsin Bakırtaş: TÜRKİYE’DE İSTİHDAM YARATMAYAN BÜYÜME: BÜYÜRKEN YOKSULLAŞIYORUZ
Erdoğan hükümeti artık karşı atağa geçiyor. Ağustos bütçesinde patlayan faiz-dışı harcamalar sonbahardan itibaren çeşitli vergi indirimleri ve teşviklerle bezenerek, seçmenin gönlü çalınacak. Hükümetin elinde seçmeni mutlu etmek için kullanacağı çok bol kaynağı ve aracı var. Lakin, seçim için para harcamanın bir de yan tesiri var. Bakalım müellifimiz FÖŞ bu yan etkiyi nasıl tanımladı:
“Kredi ve bütçe harcamaları ile büyümeyi sürdürmenin istenmeyen epey yan tesiri var. Güvendiğim ekonomistlere bakılırsa, yılın birinci yarısı sonunda çıktı fazlası GSYH’nin %3’i civarındaydı. Yani, iktisat aslına bakarsan çok ısınmıştı. Zira, iktisadın kas ve kemiklerini o denli insafsızca ameliyat ettik ki, gövde bırak sprint atmayı, düz yolda yürüyemiyor. Bu zayıf bacaklara dev ölçüde gelir yüklerseniz, arz tarafı talebi karşılayamaz. Yeni yılda düşecek diye halka yemin-billah ettiğiniz enflasyon 3 haneye çıkar. Rusya’da para gelecek palavrasıyla geciktirdiğiniz döviz talebi KKM’da de servetinin eridiğini anlayınca, kuru üst iter”.
Cumhuriyet’te yayınlanan “Seçim maratonuna giren iktidar düşük faizli sıcak para dağıtmaya hazırlanıyor” başlıklı incelemede pek epey ekonomist FÖŞ’ün görüşüne katıldı:
“Hükümet yatırım için Kredi Garanti Fonu kaynaklı kredi vermeye hazırlanıyor. Ekonomistler ise “Güven ortamı yok, yatırım yapılamaz. Ucuz krediler bir daha yata, kata, mala gider” diyor.”
Dr Ali Orhan Yalçınkaya: Ağustos bütçesinde seçim harcamaları başladı
Temmuz 2022 itibariyle merkezi idare bütçesi yılın birinci 7 ayında 29.5 milyar TL fazla verirken OVP’de 2022 yılı bütçe açığı gerçekleşme varsayımının 461,2 milyar TL olduğunu gördük. Bu da yılın kalan 5 ayında bütçenin 490.7 milyar TL açık vereceği manasına geliyor. Önümüzdeki periyotta faiz dışı sarfiyatların süratle yükseldiğine şahit olacağız.
İşte dev harcama ve teşvik paketi
Piyasada hane halkı için düşük faizli konut ve araç kredisi, ÖTV indirimi beklenirken iş dünyası için de düşük faizli Kredi Garanti Fonu (KGF) dayanaklı krediler sırada.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati geçtiğimiz günlerde Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ) teminat eksikliklerinin tamamlanması için yeni bir takviye paketi hazırlandığını deklare etti. Yapılan yeni Hazine Dayanaklı Kefalet Paketi çalışmasına dair teknik çalışmalar sürerken, piyasalarda KGF takviyeli geniş kapsamlı bir kredi paketi bekleniyor.
hemen çabucak kesinleşmedi ancak, yeni yılda EYT’lilerin mağduriyetinin giderileceği vaadi var. EYT’liler için çalışılan birtakım formüllerin Hazine’ye yıllık maliyeti TL30 milyar civarında. Ek olarak, yılbaşında enflasyona endeksli olarak yenilenecek kamu çalışanı ve emekli maaşlarına “refah payı” eklenmesi kelam konusu. FÖŞ’e bakılırsa, yeni yılda minimum fiyata %50 artırım nerdeyse kesin.
İyi fakat, faturayı nasıl ödeyeceğiz?
KGF, 22 Haziran prestijiyle 483 bin şirket için 234.1 milyar TL krediye kefalet verdi. Fakat bu kredilerin yatırım haricinde kullanıldığı tenkitleri uzun müddettir gündemde. Bu bahiste en sert eleştiriyi ise Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati yapmış, “Kredi Garanti Fonu, kredileri yatırıma gitmemiş yata, kata, dövize gitmiş. Artık denetimli olacak” demişti.
Ziraat Bankası eski Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Şenol Babuşçu, düşük faizli verilecek kredilerin yatırıma dönüşmesinin imkânsız olduğunu söylemiş oldu. “Yata, kata gitmesin diye kesinlikle tedbirler alacaklardır lakin ne kadar fonksiyonel olur bilinmez” diyen Babuşçu şunları söylemiş oldu: “Net olan tek şey yatırıma gitmeyeceğidir. Bunun yanı sıra düşük faizli konut kredileri de gelecek. Lakin bu kadar yüksek enflasyonun olduğu bir ülkede piyasaya bu kadar sıcak para dağıtmak, ister istemez enflasyonu tetikleyecek ve dar gelirli fiyatlı çalışanı zora sokacaktır.”
Prof. Dr. Bilsay Kuruç da enflasyon ortamında dağıtılacak ucuz kredilerin piyasaya dayanak olmaktan fazla dövize gideceğini savundu. Kuruç şu biçimde konuştu:
“Bu kadar yüksek enflasyon varken, seçim öncesi meçhullüğü hâkimken yatırım olur mu? İktidar resmen krediyi alabilecek olanlara ‘Gidin döviz alın’ diyor. İtimat kaybı bu kadar düşük düzeydeyken yatırım yapılmaz.”
Prof. Dr. Aziz Konukman da enflasyon çözülmeden ve itimat ortamı tesis edilmeden atılacak bu tıp adımların fonksiyonsuz kalacağını vurguladı. Konukman, “Bu krediler doğal ki yata kata masraf. Bu enflasyon oranında alınan ucuz parayı mala bağlayacaklar. Seçim var iktidarın değişme ihtimali var kim niye yatırım yapsın bu maliyetlerle?” dedi.
Necmettin Batırel: Rusya $20 milyar meblağında TL alacak
Doları seçime kadar tutmak mümkün mü? & Orta sınıf dışlandı! | Ümit Özlale & Murat Kubilay
Prof Tahsin Bakırtaş: TÜRKİYE’DE İSTİHDAM YARATMAYAN BÜYÜME: BÜYÜRKEN YOKSULLAŞIYORUZ