Son Dakika! Cumhurbaşkanı Erdoğan, Biden ile yapılan görüşmenin bilgilerinı anlattı: Samimi, yapan ve olumlu bir toplantı yaptık Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İtalya’da katıldığı G20 Doruğu dönüşünde uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı. Gündeme ve Roma’da yaptığı görüşmelere ait değerlendirmelerini aktaran Erdoğan, başkanlara “Daha Adil Bir Dünya Mümkün” ve “Türkiye’nin Yeşil Kalkınma Devrimi” kitaplarını armağan ettiğini söylemiş oldu.
“KENDİLERİNDEN OLUMSUZ BİR YAKLAŞIM GÖRMEDİM”
Cumhurbaşkanı Erdoğan ABD Lideri Joe Biden ile yaptığı görüşmeye ait değerlendirmelerde bulunurken, görüşmenin nasıl geçtiği ve Türk-Amerikan bağlarının geleceğine ait tespitlerde bulundu.
Erdoğan şu sözleri kullandı: “Sayın Biden ile samimi ve yapan havada bir toplantı yaptık. görüşmede Mevlüt Beyefendi, İbrahim Beyefendi ve Hakan Beyefendi benimle beraberydiler. Kendisinin yanında da Dışişleri Bakanı ile güvenlik ve istihbarattan sorumlu isimler vardı. Toplantıyı çok olumlu bir havada devam ettirdik. Afganistan, Suriye, Libya ve Doğu Akdeniz hususlarında iş birliğimizi güçlendirmenin yanı sıra bilhassa de ekonomik ilgilerimizi fazlaca daha ağır bir biçimde devam ettirme sonucu aldık. Bunun için de arkadaşlarımıza gerekli talimatları verdik. Çabucak Hazine ve Maliye Bakanlarımıza muhataplarıyla hayli daha sık görüşmelerini söylemiş olduk. bu biçimdece inşallah iktisatta ikili ticaret hacminde 100 milyar dolar gayemize ulaşırız ve bu yolda yürürüz. Tabi NATO ittifakı ve stratejik paydaşlık bağlamında atılacak adımları da istişare etme fırsatını bulduk. Hepsinden öte tabi bizim bu F-35 hususumuz var. Malum bizim 1 milyar 400 milyon dolarlık yaptığımız bir ödeme var. Bununla ilgili olarak da F-16 tedarikini müzakere ettik. Bu bahiste da kendilerinden olumsuz bir yaklaşım görmedim.
“HASSAS MEVZUYU NETİCELENDİRMEYİ UMUYORUZ”
Tam tersine bir daha bununla ilgili de Savunma Bakanlarımız birbiriyle görüşecekleri üzere Dışişleri Bakanlarımız da muhataplarıyla görüşerek inşallah iki ülke alakalarını ilgilendiren bu hassas mevzuyu da neticelendirmeyi umuyoruz. Biden “Çok kısa vakitte sonuç alamayabiliriz. Biliyorsunuz iki farklı kısımdan, Temsilciler Meclisi ve Senato’dan geçiyor. Malum, durum 50-50 lakin ben elimden geleni yapacağım” dedi. Ben de kendisine “Bunu başarabileceğinize inanıyorum ve bu mevzuda şu anda tartının sizde olduğunu görüyorum” dedim. İnşallah Savunma Bakanlarımız da birbirleriyle görüşmeleri devam ettirecekler. Bugünkü toplantıya katılan arkadaşlarımızın bu işi yakın markajda tutmasıyla inşallah bunu nihayetlendirirsek, burada iki tane kıymetli başlığımız olacak; biri tedarik, biri de elimizdeki F-16’ların modernizasyonu. Bunların da o ortada inşallah yapılma durumu kelam konusu olacak.”
“20 DAKİKA GÖRÜŞECEKLER DEDİLER, MEDYANIN BİZİMLE NASIL UĞRAŞTIĞINI ANLAYIN”
Soru: BM Doruğu daha sonrası selefleriyle mukayese edip Biden için “Kendisiyle düzgün başladık diyemem” demiştiniz. Bu sefer bu toplantıdan daha sonra bu kanaatiniz değişti mi?”
“Tabi koşullar atmosfere nazaran değişiyor. BM sırasında farklı beklentilerimiz vardı. O farklı beklentiler olmayınca olay biraz daha farklı bir duruma hakikat gitti. O gelişme farklıydı. Bu görüşme için medya da “20 dakikalık bir görüşme olacak” diyordu. Bizim görüşme 1 saat 10 dakika sürdü. Medyanın bizimle nasıl uğraştığını anlayın. Yani kendilerince “kabul etmeyecek, görüşmeyecek” de derler, 20 dakikaya da indirirler! Fakat bizim görüşme 1 saat 10 dakika sürdü. O müddette de protokol daima geldi gitti, geldi gitti, onlara bir iki sefer kaş göz yaptı. En sonunda da bir yerde artık görüşmeler vardı, bir taraftan da toplantı başlamıştı, çabucak onlara gitmek zorunda olduğumuz için başka programlara geçmek durumunda kaldık. Onun için BM Genel Şurasının olduğu periyottan bu yana farklı bir müddetcimiz oldu. Artık tabi bizim Türkevi tam BM’nin çapraz karşısında. İnşallah gün ola harman ola. Konuk ederiz, orada da görüşmemizi yapabiliriz, o da olur. Niçin olmasın. Ayrıyeten güvenlik, savunma, ticaret, terörle gayret ve bölgesel hususlar başta olmak üzere aramızdaki bütün mevzularla ilgili ortak bir sistem kurulması konusunda mutabık kaldık, anlaştık. İnşallah bu bahisleri da ilgili arkadaşlarımız şahsen yürütecekler.”
MACRON İLE GÖRÜŞMESİNİN AYRINTILARINI PAYLAŞTI
Soru: Fransa Cumhurbaşkanı Macron’la görüşmenizin bilgilerinı da merak ediyoruz. Nasıl bir atmosferde geçti, hangi bahisler üzerinde duruldu? Görüşmenizin ikili bağlara tesiriyle ilgili değerlendirmeleriniz neler olur?”
“Macron ile olan görüşmemizde 5-6 ana başlık vardı. Bunların merkezinde tabi Libya vardı. Libya ile ilgili Berlin Konferansının bir benzerini Paris’te yapmak istiyor. Bu bir yerde durumdan görev çıkarmak üzere oluyor. Bizim oraya ısrarla eş lider olarak gelmemizi istiyor. Dedim ki “Berlin’de aslına bakarsanız biz bu konferansı yaptık. Kaldı ki buraya kimi davetleriniz var; örneğin Yunanistan, örneğin İsrail, örneğin Kıbrıs Rum kesimi… Bunların katılacağı bir Paris Konferansına biz katılamayız.” Durdu ve “Bir çalışma yaptırsak bunun üzerinde, özel temsilciler belirlesek” dedi. Ben de “Şartımız bu, bir sefer bunlar olmayacak. Şayet Yunanistan buraya gelecekse özel temsilci falan da göndermeye gerek yok. Burada fazlaca ısrarcı durumundaysanız özel temsilcileriniz kim, bunları da gorelim lakin burada Yunanistan, İsrail ve Kıbrıs Rum kısmı olacak olursa bunu aslına bakarsanız yapamayız” dedim. Birincisi bu. Artık o da isimler verecek, biz de isimler vereceğiz, arkadaşlar ortalarında görüşme yapacaklar. Lakin tabi bu kurallarımız yerine gelmedikten daha sonra olmaz.”
“MACRON’A ‘BAK SENİ ALDATIYORLAR’ DEDİM”
Soru: Yunanistan ve Fransa içinde yapılan muahede uyarınca Yunanistan Fransa’dan Rafale uçak alıyor, fırkateynler alıyor. Başka taraftan muhtemel çatışma durumunda aşikâr açılardan Yunanistan ile birlikte etme istikametinde bir mutabakat gerçekleştirdiler. Bu tablo Doğu Akdeniz ve Ege’deki jeostratejik dengeyi ne istikamette etkileyebilir?
“Sayın Biden’a da Macron’a da bu mevzuyu söylemiş olduk. Dedik ki bu Dedeağaç olayı nedir? Burada bu biçimde bir üssün kurulması bizi, halkımızı önemli manada rahatsız ediyor. Bununla ilgili olarak da Macron sahiplenemedi ve Rafale ile ilgili de “Onların parası var” dedi. Dedim ki “Bak seni aldatıyorlar. Bunların parası falan yok. Yalnızca Batı’ya 400 milyar avro borcu olduğunu biliyorum.” “Paraları var” dedi. Her şey para! Tabi bir de üs sıkıntısı var. Lakin bu gelişmelerle ilgili bizim bütün kaygımız Türkiye olarak biz kuvvetli olacağız.”
Soru: Dünyada tek S-400’ü olan ülke biz değiliz. Hindistan da aldı. Aralık ayında da teslim alacaklar. Lakin Amerika’nın bütün tesirli mecmuaları, Amerikan senatosundan üyeler, “Aman Hindistan’a S-400 yaptırımı uygulamayalım” diyorlar. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı da “Dışişleri ile Lider Biden karar verir, yaptırım uygulanmayabilir Hindistan’a” diyor. Bir de F-16’nın en üst modelinin bir gibisi F-21 diye bir fabrika kurdu Lockheed Martin Hindistan’da. S-400 yüzünden Türkiye’ye F-16’yı verip vermemeyi kongrede tartışırken, Hindistan’a yaklaşımları bu türlü. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
“Ben Roma’daki görüşmemizden daha sonra bu biçimde bir şeyin olmadığını görüyorum. Şu anda gerek Dışişleri Bakanımız gerek Savunma Bakanımız muhataplarıyla yapacakları görüşmelerle bu işi neticelendirirler ve biz de kendisiyle ayrıyeten yapacağımız görüşmelerle işi yakın takibe alırız. Tabi Hindistan sıkıntısı kıymetli. Zira Hindistan NATO’da değil lakin Türkiye NATO’da, senin ortağın. ötürüsıyla NATO’daki ortağınla bu biçimde bir şeye girmiyorsun, NATO’da olmayan Hindistan’la bu biçimde bir adım atmaya kalkıyorsun. Bu tabi bizi üzer.”
“TÜRKOVAC ÜRETİME GİRDİKTEN daha sonra İNŞALLAH İSTİKRARLARI BİRAZ DEĞİŞTİRİRİZ”
Soru: Kimi aşıların kabul edilip birtakım aşıların reddedilmesi konusu tepede nasıl ele alındı?
“Aşı konusunda biz şu anda bir argümanla ortadayız. Bizim tezimiz TÜRKOVAC ve biz TÜRKOVAC’ta inşallah bu yıl sonuna kadar üretime tam manasıyla geçtiğimizde burada rastgele bir kıskançlık yapmadan bunu dünya ile paylaşacağız. Dünya ile bunu paylaşırken de adeta “Siz yapmadınız lakin biz yapıyoruz” bildirisi vereceğiz. Bu yaklaşımımızı fazlaca kısa vakitte ürettiğimiz elektronik teneffüs aygıtlarında da gösterdik. O teneffüs aygıtlarını üretmeye başladığımız andan itibaren buna sahip olmayan Afrika ülkeleri başta olmak üzere biroldukca ülkeye gönderdik. Bunu da yaparken hasbi yaptık, hesabi yapmadık. Tıpkı biçimde biz yurt dışına önemli manada oksijen tüpü de gönderdik. Bütün bunlar nitekim o anlarda epey fazlaca büyük kıymet arz etti. Tabi TÜRKOVAC seri üretime girdikten daha sonra biz inşallah dünyada istikrarları biraz değiştiririz. Global iklim değişikliğiyle çaba için mali taahhüt konusuna gelince, verilen kelamlar gerçekten büyük. Mali noktada olmaktan öte bilhassa Afrika ülkelerine yönelik epeyce önemli bir dayanak olmadı. Merkel’in Afrika ülkelerine yönelik olumlu bir çıkışı vardı, “Oralara belirli takviyeler verilmelidir” diye. Afrika ülkeleriyle ilgili en can alıcı dayanak ve gaye bizden oluyor. Türkiye olarak biz bu süreç içerisinde de her türlü takviyemizi Afrika ülkelerine verdik. Onları kendi başlarına bırakmadık. Aşı da verdik. Biz kendimiz çabucak hemen üretmedik lakin kendimize aldığımız aşılardan Afrika ülkelerine önemli manada gönderdik. Bilhassa teneffüs aygıtları da gönderdik.”
“KENDİLERİNDEN OLUMSUZ BİR YAKLAŞIM GÖRMEDİM”
Cumhurbaşkanı Erdoğan ABD Lideri Joe Biden ile yaptığı görüşmeye ait değerlendirmelerde bulunurken, görüşmenin nasıl geçtiği ve Türk-Amerikan bağlarının geleceğine ait tespitlerde bulundu.
Erdoğan şu sözleri kullandı: “Sayın Biden ile samimi ve yapan havada bir toplantı yaptık. görüşmede Mevlüt Beyefendi, İbrahim Beyefendi ve Hakan Beyefendi benimle beraberydiler. Kendisinin yanında da Dışişleri Bakanı ile güvenlik ve istihbarattan sorumlu isimler vardı. Toplantıyı çok olumlu bir havada devam ettirdik. Afganistan, Suriye, Libya ve Doğu Akdeniz hususlarında iş birliğimizi güçlendirmenin yanı sıra bilhassa de ekonomik ilgilerimizi fazlaca daha ağır bir biçimde devam ettirme sonucu aldık. Bunun için de arkadaşlarımıza gerekli talimatları verdik. Çabucak Hazine ve Maliye Bakanlarımıza muhataplarıyla hayli daha sık görüşmelerini söylemiş olduk. bu biçimdece inşallah iktisatta ikili ticaret hacminde 100 milyar dolar gayemize ulaşırız ve bu yolda yürürüz. Tabi NATO ittifakı ve stratejik paydaşlık bağlamında atılacak adımları da istişare etme fırsatını bulduk. Hepsinden öte tabi bizim bu F-35 hususumuz var. Malum bizim 1 milyar 400 milyon dolarlık yaptığımız bir ödeme var. Bununla ilgili olarak da F-16 tedarikini müzakere ettik. Bu bahiste da kendilerinden olumsuz bir yaklaşım görmedim.
“HASSAS MEVZUYU NETİCELENDİRMEYİ UMUYORUZ”
Tam tersine bir daha bununla ilgili de Savunma Bakanlarımız birbiriyle görüşecekleri üzere Dışişleri Bakanlarımız da muhataplarıyla görüşerek inşallah iki ülke alakalarını ilgilendiren bu hassas mevzuyu da neticelendirmeyi umuyoruz. Biden “Çok kısa vakitte sonuç alamayabiliriz. Biliyorsunuz iki farklı kısımdan, Temsilciler Meclisi ve Senato’dan geçiyor. Malum, durum 50-50 lakin ben elimden geleni yapacağım” dedi. Ben de kendisine “Bunu başarabileceğinize inanıyorum ve bu mevzuda şu anda tartının sizde olduğunu görüyorum” dedim. İnşallah Savunma Bakanlarımız da birbirleriyle görüşmeleri devam ettirecekler. Bugünkü toplantıya katılan arkadaşlarımızın bu işi yakın markajda tutmasıyla inşallah bunu nihayetlendirirsek, burada iki tane kıymetli başlığımız olacak; biri tedarik, biri de elimizdeki F-16’ların modernizasyonu. Bunların da o ortada inşallah yapılma durumu kelam konusu olacak.”
“20 DAKİKA GÖRÜŞECEKLER DEDİLER, MEDYANIN BİZİMLE NASIL UĞRAŞTIĞINI ANLAYIN”
Soru: BM Doruğu daha sonrası selefleriyle mukayese edip Biden için “Kendisiyle düzgün başladık diyemem” demiştiniz. Bu sefer bu toplantıdan daha sonra bu kanaatiniz değişti mi?”
“Tabi koşullar atmosfere nazaran değişiyor. BM sırasında farklı beklentilerimiz vardı. O farklı beklentiler olmayınca olay biraz daha farklı bir duruma hakikat gitti. O gelişme farklıydı. Bu görüşme için medya da “20 dakikalık bir görüşme olacak” diyordu. Bizim görüşme 1 saat 10 dakika sürdü. Medyanın bizimle nasıl uğraştığını anlayın. Yani kendilerince “kabul etmeyecek, görüşmeyecek” de derler, 20 dakikaya da indirirler! Fakat bizim görüşme 1 saat 10 dakika sürdü. O müddette de protokol daima geldi gitti, geldi gitti, onlara bir iki sefer kaş göz yaptı. En sonunda da bir yerde artık görüşmeler vardı, bir taraftan da toplantı başlamıştı, çabucak onlara gitmek zorunda olduğumuz için başka programlara geçmek durumunda kaldık. Onun için BM Genel Şurasının olduğu periyottan bu yana farklı bir müddetcimiz oldu. Artık tabi bizim Türkevi tam BM’nin çapraz karşısında. İnşallah gün ola harman ola. Konuk ederiz, orada da görüşmemizi yapabiliriz, o da olur. Niçin olmasın. Ayrıyeten güvenlik, savunma, ticaret, terörle gayret ve bölgesel hususlar başta olmak üzere aramızdaki bütün mevzularla ilgili ortak bir sistem kurulması konusunda mutabık kaldık, anlaştık. İnşallah bu bahisleri da ilgili arkadaşlarımız şahsen yürütecekler.”
MACRON İLE GÖRÜŞMESİNİN AYRINTILARINI PAYLAŞTI
Soru: Fransa Cumhurbaşkanı Macron’la görüşmenizin bilgilerinı da merak ediyoruz. Nasıl bir atmosferde geçti, hangi bahisler üzerinde duruldu? Görüşmenizin ikili bağlara tesiriyle ilgili değerlendirmeleriniz neler olur?”
“Macron ile olan görüşmemizde 5-6 ana başlık vardı. Bunların merkezinde tabi Libya vardı. Libya ile ilgili Berlin Konferansının bir benzerini Paris’te yapmak istiyor. Bu bir yerde durumdan görev çıkarmak üzere oluyor. Bizim oraya ısrarla eş lider olarak gelmemizi istiyor. Dedim ki “Berlin’de aslına bakarsanız biz bu konferansı yaptık. Kaldı ki buraya kimi davetleriniz var; örneğin Yunanistan, örneğin İsrail, örneğin Kıbrıs Rum kesimi… Bunların katılacağı bir Paris Konferansına biz katılamayız.” Durdu ve “Bir çalışma yaptırsak bunun üzerinde, özel temsilciler belirlesek” dedi. Ben de “Şartımız bu, bir sefer bunlar olmayacak. Şayet Yunanistan buraya gelecekse özel temsilci falan da göndermeye gerek yok. Burada fazlaca ısrarcı durumundaysanız özel temsilcileriniz kim, bunları da gorelim lakin burada Yunanistan, İsrail ve Kıbrıs Rum kısmı olacak olursa bunu aslına bakarsanız yapamayız” dedim. Birincisi bu. Artık o da isimler verecek, biz de isimler vereceğiz, arkadaşlar ortalarında görüşme yapacaklar. Lakin tabi bu kurallarımız yerine gelmedikten daha sonra olmaz.”
“MACRON’A ‘BAK SENİ ALDATIYORLAR’ DEDİM”
Soru: Yunanistan ve Fransa içinde yapılan muahede uyarınca Yunanistan Fransa’dan Rafale uçak alıyor, fırkateynler alıyor. Başka taraftan muhtemel çatışma durumunda aşikâr açılardan Yunanistan ile birlikte etme istikametinde bir mutabakat gerçekleştirdiler. Bu tablo Doğu Akdeniz ve Ege’deki jeostratejik dengeyi ne istikamette etkileyebilir?
“Sayın Biden’a da Macron’a da bu mevzuyu söylemiş olduk. Dedik ki bu Dedeağaç olayı nedir? Burada bu biçimde bir üssün kurulması bizi, halkımızı önemli manada rahatsız ediyor. Bununla ilgili olarak da Macron sahiplenemedi ve Rafale ile ilgili de “Onların parası var” dedi. Dedim ki “Bak seni aldatıyorlar. Bunların parası falan yok. Yalnızca Batı’ya 400 milyar avro borcu olduğunu biliyorum.” “Paraları var” dedi. Her şey para! Tabi bir de üs sıkıntısı var. Lakin bu gelişmelerle ilgili bizim bütün kaygımız Türkiye olarak biz kuvvetli olacağız.”
Soru: Dünyada tek S-400’ü olan ülke biz değiliz. Hindistan da aldı. Aralık ayında da teslim alacaklar. Lakin Amerika’nın bütün tesirli mecmuaları, Amerikan senatosundan üyeler, “Aman Hindistan’a S-400 yaptırımı uygulamayalım” diyorlar. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı da “Dışişleri ile Lider Biden karar verir, yaptırım uygulanmayabilir Hindistan’a” diyor. Bir de F-16’nın en üst modelinin bir gibisi F-21 diye bir fabrika kurdu Lockheed Martin Hindistan’da. S-400 yüzünden Türkiye’ye F-16’yı verip vermemeyi kongrede tartışırken, Hindistan’a yaklaşımları bu türlü. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
“Ben Roma’daki görüşmemizden daha sonra bu biçimde bir şeyin olmadığını görüyorum. Şu anda gerek Dışişleri Bakanımız gerek Savunma Bakanımız muhataplarıyla yapacakları görüşmelerle bu işi neticelendirirler ve biz de kendisiyle ayrıyeten yapacağımız görüşmelerle işi yakın takibe alırız. Tabi Hindistan sıkıntısı kıymetli. Zira Hindistan NATO’da değil lakin Türkiye NATO’da, senin ortağın. ötürüsıyla NATO’daki ortağınla bu biçimde bir şeye girmiyorsun, NATO’da olmayan Hindistan’la bu biçimde bir adım atmaya kalkıyorsun. Bu tabi bizi üzer.”
“TÜRKOVAC ÜRETİME GİRDİKTEN daha sonra İNŞALLAH İSTİKRARLARI BİRAZ DEĞİŞTİRİRİZ”
Soru: Kimi aşıların kabul edilip birtakım aşıların reddedilmesi konusu tepede nasıl ele alındı?
“Aşı konusunda biz şu anda bir argümanla ortadayız. Bizim tezimiz TÜRKOVAC ve biz TÜRKOVAC’ta inşallah bu yıl sonuna kadar üretime tam manasıyla geçtiğimizde burada rastgele bir kıskançlık yapmadan bunu dünya ile paylaşacağız. Dünya ile bunu paylaşırken de adeta “Siz yapmadınız lakin biz yapıyoruz” bildirisi vereceğiz. Bu yaklaşımımızı fazlaca kısa vakitte ürettiğimiz elektronik teneffüs aygıtlarında da gösterdik. O teneffüs aygıtlarını üretmeye başladığımız andan itibaren buna sahip olmayan Afrika ülkeleri başta olmak üzere biroldukca ülkeye gönderdik. Bunu da yaparken hasbi yaptık, hesabi yapmadık. Tıpkı biçimde biz yurt dışına önemli manada oksijen tüpü de gönderdik. Bütün bunlar nitekim o anlarda epey fazlaca büyük kıymet arz etti. Tabi TÜRKOVAC seri üretime girdikten daha sonra biz inşallah dünyada istikrarları biraz değiştiririz. Global iklim değişikliğiyle çaba için mali taahhüt konusuna gelince, verilen kelamlar gerçekten büyük. Mali noktada olmaktan öte bilhassa Afrika ülkelerine yönelik epeyce önemli bir dayanak olmadı. Merkel’in Afrika ülkelerine yönelik olumlu bir çıkışı vardı, “Oralara belirli takviyeler verilmelidir” diye. Afrika ülkeleriyle ilgili en can alıcı dayanak ve gaye bizden oluyor. Türkiye olarak biz bu süreç içerisinde de her türlü takviyemizi Afrika ülkelerine verdik. Onları kendi başlarına bırakmadık. Aşı da verdik. Biz kendimiz çabucak hemen üretmedik lakin kendimize aldığımız aşılardan Afrika ülkelerine önemli manada gönderdik. Bilhassa teneffüs aygıtları da gönderdik.”