Türk sermaye piyasaları daha evvel birkaç kere yaşadığımız uydurma Amerikan baharının tesirinde. TL’deki süratli paha hasılatının ardında siyasi spekülasyonlar var. Makro ekonomik göstergeler ve IIF’nin araştırması TL’nin bağlandığı çıpanın zayıflığını ortaya koyuyor.
Dolar kuru hafta ortasında 8.20’ye kadar düştü. sonrasındasında kapanışta 8.40’ın biraz altında dengelendi. TL, hafta başından beri gelişen ülke para üniteleri ortasında en güzel performans gösteren para ünitesi oldu. TL, dolara karşı yüzde 4.29 oranında kıymetlendi. Dolar kuru, 3 Haziran’da Cumhurbaşkanı’nın faiz iletisinin akabinde gece yarısı sığ piyasada 8.80 TL’yi aşmıştı. Türkiye’nin makro ekonomik dengelerinde rastgele olumlu bir gelişme olmadığı biçimde TL’nin öteki tüm gelişen ülke para ünitelerinden daha âlâ performans göstermesinin sebebi Erdoğan-Biden görüşmesinin fiyatlandığı yorumuna niye oldu. TL’yi öteki destekleyen öge ise ABD’de enflasyon göstergeleri üst istikametli olsa da piyasaların bir enflasyonun kalıcı olduğuna ikna olmaması ve rezerv para merkez bankalarının destekleyici para siyasetlerini sürdüreceğine yönelik kuvvetli beklentiler oldu.
RUBLEDE DE BIDEN TESİRİ VAR
Ünlü Menkul Değerler’in cuma günü geçtiği piyasa notunda da kurlarda Biden hareketliliği yaşandığı tabir edildi. Notta, “Son bir haftadır enflasyon telaşları ve bekleyişi içerisinde rekor kıramayan S&P 500, beklenenleri aşan enflasyon daha sonrasında rekoru kırdı. Son iki gündür mevzu ettiğimiz ABD 10 yıllık tahvilleri mart başı düzeyine geriledi. Piyasaların bardağın dolu tarafını görmesi olumlu, FED’in ise bardağın hangi tarafınca bakacağına 16 Haziran’da goreceğiz. Haftaya Pazartesi günü Biden-Erdoğan görüşmesi, çarşamba günü Biden-Putin görüşmesi gerçekleşecek. Dolar/TL’nin (perşembe günü) yüzde 2 düşüş göstermesi ve dolar/rublenin 4 günlük düşüşü ile Ağustos 2020 düzeyine gerilemesi, kurlarda Biden görüşmesinin fiyatlandığını gösteriyor. Kısa vadede Biden-Erdoğan görüşmesi Türk lirası ve BIST’e olumlu katkısını sürdürmesini bekleyebiliriz. Dolar/TL’de mart ayı boyunca yaşanan eğilim kırıldı. Merkez Bankası Lideri değişimi daha sonrasında başlayan yükselen kanal dün kırılmış oldu. Ruble ile TL’nin emsal güçlenmesi siyasi gelişmelerin müspet bir etkisinin fiyatlara girdiğini gösteriyor” denildi.
DIŞ TİCARETTE TABLO ALEYHİMİZE
TL’nin dolar karşısında öteki ülke para ünitelerinden daha fazla güçlenmesine niye olacak bir makro değişken bulunmuyor. Sıkı para siyasetine karşın kredi genişlemesi sürat kaybederek sürerken, dış ticaret tarafında istikrarın ithalat lehine bozulduğunu geçen hafta yayınlanan, ihracatın ithalatı karşılama oranının zafiyete uğradığına ait haberimizde sizlere aktarmıştık. bir daha dış ticaret hadlerine baktığımızda ihracat fiyatları nisanda yıllık yüzde 9.2 artarken, ithalat fiyatlarındaki artış 23.9 oldu. 2020 yılı Nisan ayında 103.6 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddinin 12.3 puan azalarak 2021 yılı Nisan ayında 91.3’e gerilemesi dikkat çekti. Buna göre 100’ün altındaki her kıymet ziyanına ihracat yapıyoruz demek. olağan olarak döviz kuru yüzünden ağır hammadde satışından kaynaklanıyor. Hükümetin bu manada getirdiği bir ekip sınırlamalar pek değerli. Bunların genişletilmesi de beklenebilir.
MAKRO GÖSTERGELER NE DİYOR?
Turizmde ise en büyük pazarımız olan Rusya cephesinden çabucak hemen olumlu bir haber gelmiş değil. bir daha içeride dolarizasyonun kırıldığına ait de bir emare yok. Doları kurunun rekor kırdığı evvelki hafta yarım milyar dolarlık döviz çözülmesi olsa da bunun neredeyse tamamı hukuksal kişi hesaplarında meydana geldi. bir daha Hazine tahvillerinin alıcısının kamu bankaları olduğu ve mayıs ayında Hazine nakit istikrarının açık verdiği gözlendi. Yabancıların 5 Haziran ile biten haftada net 97.7 milyon dolarlık pay senedi ve 64.1 milyon dolarlık DİBS sattığı gözlendi. fiyatların düşük olması kurun rekor kırdığı hafta yabancı çıkışının az olduğunu gösterse de aslına bakarsanız hem pay senetlerinde tıpkı vakitte DİBS’te yabancı varlığı son yılların en düşük düzeylerinde bulunuyor. Başka yandan Merkez Bankası’nın piyasa aktörleri ile yaptığı ankette ekonomistlerin 12 ay ve 24 ay daha sonrası enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 10.9’dan yüzde 11.14’e yükseldi.
Prof. Dr. Öner Günçavdı’nın Twitter hesabından yaptığı yorum uyarınca; “Son günlerde kurlarda görülen aşağı gerçek eğilim, TCMB’nin rastgele bir aksiyon almasına gerek duymadan ve mevcut para siyasetinin iktisada olan yükünü arttırmadan, yalnızca siyasi birtakım gelişmelerle TL’nin nasıl bedel kazanabileceğinin açık göstergesi.” Yani TL’deki pahalanma siyasi. Nasıl ki daha evvel siyasi niçinlerle süratli kıymet kaybetti ise artık de süratle bedel kazandı. Bu manada TL’de çıpa zayıf ve her dalgada gemiyi sallıyor diyebiliriz.
ENFLASYON YÜKSEK BÜYÜME DÜŞECEK
IMF de hafta ortasında yayınladığı raporda, Türkiye için 2022 ve daha sonrası varsayımlarında enflasyonu yüzde 12.5’te, büyümeyi de yüzde 3.3’te sabitledi. Paraanaliz’de yer alan haberde, Milletlerarası Para Fonu’nun (IMF) Genel Müdür Yardımcısı Geoffrey Okamato’nun görüşlerine yer verilerek, gelişmekte olan piyasaların borçlanma muhtaçlığının da borç düzeyinin de arttığına dikkat çekildi. Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu gelişen piyasalar için bu makus haber. Rezerv paraları yöneten merkez bankaları enflasyon konusunda çabucak hemen temkinli dursalar da kalıcı bir enflasyon görmeleri halinde piyasaya verdikleri takviyesi kesmeye başlayabilirler. Bu da bizim için berbat haber. Ülkeler spekülatif dış sermaye haricinde büyümelerini fonlamak için farklı finansman yolları bulmak zorundalar.
Türkiye bu yıl birinci çeyrekte yüzde 7 büyüdü. BBVA (Banco Bilbao Vizcaya Argentaria) Araştırma Büyük Bilgi Kısım Lideri Alvaro Ortiz’in yayınladığı modele nazaran ikinci çeyrekte de ekonomimiz yıllık yüzde 24 ve bundan evvelki çeyreğe nazaran de yüzde 0.2 büyüyecek. Öncü göstergelere bakılırsa şimdilik vaziyet bu biçimde. şüphesiz haziran dataları durumu değiştirebilir.
YALANCI BAHARA KANMAYALIM
Salgın yüzünden istihdam yaratmada pek başarılı olamayan bu büyümenin sürdürülmesi için dış kaynak gerekiyor. Bunun için Erdoğan-Biden görüşmesine güvenemeyiz. Erdoğan-Trump görüşmesi ve periyodun ABD Ticaret Bakanı temasları devrindeki bahar havasını hatırlayalım. Gibisi şimdilerde yaşanıyor. O tarihten daha sonra Türkiye’nin ABD’ye olan ihracatı süratle artmaya başladı. olağan olarak bu ABD’nin Çin yerine farklı tedarikçilere yönelmesinden kaynaklanıyor. Bu manada Türk ihracatçılar Avustralya pazarı için de hazırlıklara başladı. Ticaret Bakanı Mehmet Muş da hafta ortasında ABD Büyükelçisi David M. Satterfield ile bakanlıkta görüştü. Ticaret her vakit farklı yürüyor. Lakin siyasi münasebetlerdeki gelişmeler piyasalarda spekülatif hareketleri besliyor. Biden görüşmesi öncesi bağlantılara dair senaryolar yazılarak piyasada bir kadro spekülatif süreçler yapıldığını aşikar. Bu yalancı bahar her an sert bir rüzgarla fırtınaya dönebilir.
Türkiye’nin daha evvel yaşadığı geçersiz Amerikan baharlarını hatırlayıp ekonomik manada konumunu güçlendirmesi için vakti azalıyor. Milletlerarası Finans Enstitüsü (IIF) Başekonomisti Robin Brooks, bu hafta TL’de görülen bedel artışına karşın, kredi büyümesine ve cari açığa işaret ederek 9.50 TL’lik varsayımlarını koruduklarını söz etti. Brooks, Twitter’da yayımladığı iki başka grafikte 2018’deki kur şoku daha sonrası TL’nin 5.50 TL’ye döndüğünü zira kredi genişlemesi yerine daralmaya geçildiğini ve cari fazla verildiğini hatırlattı.
Muharririn müsaadesiyle kaynaktan bir daha yayınlanmıştır
Atilla Yeşilada: Siyah beyaz gösteri
Cüneyt Akman: Gerçek işsizlikten, Türkiye’den para çıkışına bitmeyen döngü!
TL niye güçlendi ve kalıcı olabilir mi?
Dolar kuru hafta ortasında 8.20’ye kadar düştü. sonrasındasında kapanışta 8.40’ın biraz altında dengelendi. TL, hafta başından beri gelişen ülke para üniteleri ortasında en güzel performans gösteren para ünitesi oldu. TL, dolara karşı yüzde 4.29 oranında kıymetlendi. Dolar kuru, 3 Haziran’da Cumhurbaşkanı’nın faiz iletisinin akabinde gece yarısı sığ piyasada 8.80 TL’yi aşmıştı. Türkiye’nin makro ekonomik dengelerinde rastgele olumlu bir gelişme olmadığı biçimde TL’nin öteki tüm gelişen ülke para ünitelerinden daha âlâ performans göstermesinin sebebi Erdoğan-Biden görüşmesinin fiyatlandığı yorumuna niye oldu. TL’yi öteki destekleyen öge ise ABD’de enflasyon göstergeleri üst istikametli olsa da piyasaların bir enflasyonun kalıcı olduğuna ikna olmaması ve rezerv para merkez bankalarının destekleyici para siyasetlerini sürdüreceğine yönelik kuvvetli beklentiler oldu.
RUBLEDE DE BIDEN TESİRİ VAR
Ünlü Menkul Değerler’in cuma günü geçtiği piyasa notunda da kurlarda Biden hareketliliği yaşandığı tabir edildi. Notta, “Son bir haftadır enflasyon telaşları ve bekleyişi içerisinde rekor kıramayan S&P 500, beklenenleri aşan enflasyon daha sonrasında rekoru kırdı. Son iki gündür mevzu ettiğimiz ABD 10 yıllık tahvilleri mart başı düzeyine geriledi. Piyasaların bardağın dolu tarafını görmesi olumlu, FED’in ise bardağın hangi tarafınca bakacağına 16 Haziran’da goreceğiz. Haftaya Pazartesi günü Biden-Erdoğan görüşmesi, çarşamba günü Biden-Putin görüşmesi gerçekleşecek. Dolar/TL’nin (perşembe günü) yüzde 2 düşüş göstermesi ve dolar/rublenin 4 günlük düşüşü ile Ağustos 2020 düzeyine gerilemesi, kurlarda Biden görüşmesinin fiyatlandığını gösteriyor. Kısa vadede Biden-Erdoğan görüşmesi Türk lirası ve BIST’e olumlu katkısını sürdürmesini bekleyebiliriz. Dolar/TL’de mart ayı boyunca yaşanan eğilim kırıldı. Merkez Bankası Lideri değişimi daha sonrasında başlayan yükselen kanal dün kırılmış oldu. Ruble ile TL’nin emsal güçlenmesi siyasi gelişmelerin müspet bir etkisinin fiyatlara girdiğini gösteriyor” denildi.
DIŞ TİCARETTE TABLO ALEYHİMİZE
TL’nin dolar karşısında öteki ülke para ünitelerinden daha fazla güçlenmesine niye olacak bir makro değişken bulunmuyor. Sıkı para siyasetine karşın kredi genişlemesi sürat kaybederek sürerken, dış ticaret tarafında istikrarın ithalat lehine bozulduğunu geçen hafta yayınlanan, ihracatın ithalatı karşılama oranının zafiyete uğradığına ait haberimizde sizlere aktarmıştık. bir daha dış ticaret hadlerine baktığımızda ihracat fiyatları nisanda yıllık yüzde 9.2 artarken, ithalat fiyatlarındaki artış 23.9 oldu. 2020 yılı Nisan ayında 103.6 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddinin 12.3 puan azalarak 2021 yılı Nisan ayında 91.3’e gerilemesi dikkat çekti. Buna göre 100’ün altındaki her kıymet ziyanına ihracat yapıyoruz demek. olağan olarak döviz kuru yüzünden ağır hammadde satışından kaynaklanıyor. Hükümetin bu manada getirdiği bir ekip sınırlamalar pek değerli. Bunların genişletilmesi de beklenebilir.
MAKRO GÖSTERGELER NE DİYOR?
Turizmde ise en büyük pazarımız olan Rusya cephesinden çabucak hemen olumlu bir haber gelmiş değil. bir daha içeride dolarizasyonun kırıldığına ait de bir emare yok. Doları kurunun rekor kırdığı evvelki hafta yarım milyar dolarlık döviz çözülmesi olsa da bunun neredeyse tamamı hukuksal kişi hesaplarında meydana geldi. bir daha Hazine tahvillerinin alıcısının kamu bankaları olduğu ve mayıs ayında Hazine nakit istikrarının açık verdiği gözlendi. Yabancıların 5 Haziran ile biten haftada net 97.7 milyon dolarlık pay senedi ve 64.1 milyon dolarlık DİBS sattığı gözlendi. fiyatların düşük olması kurun rekor kırdığı hafta yabancı çıkışının az olduğunu gösterse de aslına bakarsanız hem pay senetlerinde tıpkı vakitte DİBS’te yabancı varlığı son yılların en düşük düzeylerinde bulunuyor. Başka yandan Merkez Bankası’nın piyasa aktörleri ile yaptığı ankette ekonomistlerin 12 ay ve 24 ay daha sonrası enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 10.9’dan yüzde 11.14’e yükseldi.
Prof. Dr. Öner Günçavdı’nın Twitter hesabından yaptığı yorum uyarınca; “Son günlerde kurlarda görülen aşağı gerçek eğilim, TCMB’nin rastgele bir aksiyon almasına gerek duymadan ve mevcut para siyasetinin iktisada olan yükünü arttırmadan, yalnızca siyasi birtakım gelişmelerle TL’nin nasıl bedel kazanabileceğinin açık göstergesi.” Yani TL’deki pahalanma siyasi. Nasıl ki daha evvel siyasi niçinlerle süratli kıymet kaybetti ise artık de süratle bedel kazandı. Bu manada TL’de çıpa zayıf ve her dalgada gemiyi sallıyor diyebiliriz.
ENFLASYON YÜKSEK BÜYÜME DÜŞECEK
IMF de hafta ortasında yayınladığı raporda, Türkiye için 2022 ve daha sonrası varsayımlarında enflasyonu yüzde 12.5’te, büyümeyi de yüzde 3.3’te sabitledi. Paraanaliz’de yer alan haberde, Milletlerarası Para Fonu’nun (IMF) Genel Müdür Yardımcısı Geoffrey Okamato’nun görüşlerine yer verilerek, gelişmekte olan piyasaların borçlanma muhtaçlığının da borç düzeyinin de arttığına dikkat çekildi. Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu gelişen piyasalar için bu makus haber. Rezerv paraları yöneten merkez bankaları enflasyon konusunda çabucak hemen temkinli dursalar da kalıcı bir enflasyon görmeleri halinde piyasaya verdikleri takviyesi kesmeye başlayabilirler. Bu da bizim için berbat haber. Ülkeler spekülatif dış sermaye haricinde büyümelerini fonlamak için farklı finansman yolları bulmak zorundalar.
Türkiye bu yıl birinci çeyrekte yüzde 7 büyüdü. BBVA (Banco Bilbao Vizcaya Argentaria) Araştırma Büyük Bilgi Kısım Lideri Alvaro Ortiz’in yayınladığı modele nazaran ikinci çeyrekte de ekonomimiz yıllık yüzde 24 ve bundan evvelki çeyreğe nazaran de yüzde 0.2 büyüyecek. Öncü göstergelere bakılırsa şimdilik vaziyet bu biçimde. şüphesiz haziran dataları durumu değiştirebilir.
YALANCI BAHARA KANMAYALIM
Salgın yüzünden istihdam yaratmada pek başarılı olamayan bu büyümenin sürdürülmesi için dış kaynak gerekiyor. Bunun için Erdoğan-Biden görüşmesine güvenemeyiz. Erdoğan-Trump görüşmesi ve periyodun ABD Ticaret Bakanı temasları devrindeki bahar havasını hatırlayalım. Gibisi şimdilerde yaşanıyor. O tarihten daha sonra Türkiye’nin ABD’ye olan ihracatı süratle artmaya başladı. olağan olarak bu ABD’nin Çin yerine farklı tedarikçilere yönelmesinden kaynaklanıyor. Bu manada Türk ihracatçılar Avustralya pazarı için de hazırlıklara başladı. Ticaret Bakanı Mehmet Muş da hafta ortasında ABD Büyükelçisi David M. Satterfield ile bakanlıkta görüştü. Ticaret her vakit farklı yürüyor. Lakin siyasi münasebetlerdeki gelişmeler piyasalarda spekülatif hareketleri besliyor. Biden görüşmesi öncesi bağlantılara dair senaryolar yazılarak piyasada bir kadro spekülatif süreçler yapıldığını aşikar. Bu yalancı bahar her an sert bir rüzgarla fırtınaya dönebilir.
Türkiye’nin daha evvel yaşadığı geçersiz Amerikan baharlarını hatırlayıp ekonomik manada konumunu güçlendirmesi için vakti azalıyor. Milletlerarası Finans Enstitüsü (IIF) Başekonomisti Robin Brooks, bu hafta TL’de görülen bedel artışına karşın, kredi büyümesine ve cari açığa işaret ederek 9.50 TL’lik varsayımlarını koruduklarını söz etti. Brooks, Twitter’da yayımladığı iki başka grafikte 2018’deki kur şoku daha sonrası TL’nin 5.50 TL’ye döndüğünü zira kredi genişlemesi yerine daralmaya geçildiğini ve cari fazla verildiğini hatırlattı.
Muharririn müsaadesiyle kaynaktan bir daha yayınlanmıştır
Atilla Yeşilada: Siyah beyaz gösteri
Cüneyt Akman: Gerçek işsizlikten, Türkiye’den para çıkışına bitmeyen döngü!
TL niye güçlendi ve kalıcı olabilir mi?