İstanbul Kontratı nedir? İstanbul mukavelesinin hususları nelerdir? İstanbul mukavelesinin emeli nedir? İstanbul’da imzalandığı için İstanbul Kontratı olarak bilinen Bayanlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Uğraşa Ait Avrupa Kurulu Mukavelesi toplumsal medyada ve siyasetçilerin gündeminde vakit zaman yer alıyor. Çok tartışılan İstanbul kontratı ile ilgili merak edilenleri sizler için kaleme aldık. İstanbul Mukavelesi nedir? İstanbul kontratının hususları nelerdir? İstanbul kontratının emeli nedir?
İSTANBUL MUKAVELESİ NEDİR?
Bayanlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Uğraşa Ait Avrupa Kurulu Kontratı, bilinen ismiyle İstanbul Kontratı, bayana yönelik şiddet ve aile içi şiddetle gayret emeliyle 11 Mayıs 2011’de İstanbul’da imzaya açılan Avrupa Kurulu mukavelesi. Mart 2019 prestijiyle 46 devlet ve Avrupa Birliği tarafınca imzalanmıştır.
Türkiye, 12 Mart 2012’de mukaveleyi onaylayan birinci ülke olurken onu 2013-2015 yılları içinde 18 ülke (Andorra, Arnavutluk, Avusturya, Bosna-Hersek, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İspanya, İsveç, İtalya, Karadağ, Malta, Monako, Polonya, Portekiz, Sırbistan, Slovenya) daha takip etti. Mukavele 1 Ağustos 2014’te yürürlüğe girerken, mukaveleyi onaylayan ülke sayısı 2019 prestijiyle 34’e ulaştı.
İstanbul Mukavelesi’nin izleme ve denetleme komitesi olan ve özetlemek gerekirse GREVIO olarak bilinin Bayanlara Yönelik Şiddet ve Mesken İçi Şiddete Karşı Aksiyon Uzmanlar Kümesinin başkanlığını 2015-2019 içinde Feride Acar sürdürmüştür.31 Mayıs 2019’da daha evvel seçilen üyelerin nazaranv müddeti dolduktan daha sonra, daha evvel iki defa bu nazaranve seçilen ve İstanbul Mukavelesi’nin muharrirlerinden biri olan Feride Acar yerine Türkiye’den tek aday olarak Aşkın Asan gösterilmiştir. Bu durum bayan örgütlerinin reaksiyonuna sebep olmuştur.
MUTABAKAT BİLGİLERİ
İmzalanma: 11 Mayıs 2011
Yer: İstanbul, Türkiye
Yürürlük: 1 Ağustos 2014
Şart: Sekizi Avrupa Kurulu üyesi olan on devlet tarafınca onaylanması
İmzalayanlar: 46 ülke.
Korunma yeri: Avrupa Kurulu Genel Sekreterliği
İstanbul Mukavelesi
İSTANBUL KONTRATININ MAKSADI NEDİR?
İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına Ait Kontrat (ETS No. 5, 1950) ve ek Protokolleri, Avrupa Toplumsal Bildirgesi (Şartı) (ETS No. 35, 1961, 1996’da gözden geçirildi, ETS No. 163), İnsan Ticaretine Karşı Avrupa Kurulu Kontratı (CETS No. 197, 2005) ve Çocukların Cinsel Suistimale ve Cinsel İstismara Karşı Korunmasına Ait Avrupa Kurulu Mukavelesini (CETS No. 201, 2007) hatırda tutarak; Avrupa Kurulu Bakanları Komitesinin Avrupa Kurulu üye devletlerine gönderdiği aşağıdaki tavsiye kararlarını hatırda tutarak: Bayanların şiddete karşı korunmasına ait Rec(2002)5 sayılı Tavsiye sonucu, toplumsal cinsiyet standartları ve düzeneklerine ait CM/Rec(2007)17 sayılı Tavsiye sonucu, bayan ve adamların çatışmayı tedbire ve bitmiş oldurme ve barışı oluşturmadaki rolüne ait CM/Rec(2010)10 sayılı Tavsiye sonucu ve ilgili öteki tavsiye kararları; Bayana karşı şiddet konusunda kıymetli standartlar oluşturan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin giderek genişleyen içtihat hukukunu göz önüne alarak; Uygar ve Siyasi Haklara Ait Memleketler arası Mukavele (1966), Ekonomik, Toplumsal ve Kültürel Haklara Ait Memleketler arası Mukavele (1966), Bayana Karşı Her Türlü Şiddetin Ortadan Kaldırılmasına Ait Birleşmiş Milletler Kontratı (“CEDAW”, 1979) ve İhtiyari Protokolünün yanı sıra CEDAW Komitesinin bayanlara karşı şiddete ait 19 No.lu Genel Tavsiye sonucu, Çocuk Haklarına Ait Birleşmiş Milletler Mukavelesi (1989) ve İhtiyari Protokolleri (2000) ve Engellilerin Haklarına Ait Birleşmiş Milletler Kontratını (2006) göz önüne alarak; Bilhassa Milletlerarası Ceza Mahkemesi Roma Mutabakatını (2002) göz önüne alarak; Bilhassa Sivil Şahısların Harp Vaktinde Korunmasıyla ilgili Cenevre Mukavelesini (IV) ve mukavelenin ilgili I ve II no.lu Ek Protokollerini ve memleketler arası insani haklarının temel unsurlarını hatırda tutarak; Bayana karşı şiddetin ve aile içi şiddetin her çeşidini kınayarak; Bayanlarla erkekler içinde de jure ve de facto eşitliğin gerçekleştirilmesinin bayana karşı şiddetin önlenmesinde temel bir öge olduğunun şuurunda olarak; Bayana karşı şiddetin, bayanlarla erkekler içinde tarihten gelen eşit olmayan güç bağlantılarının bir tezahürü olduğunu ve bu eşit olmayan güç bağlarının, adamların bayanlara üstünlüğüne, bayanlara karşı ayrımcılık yapmalarına ve bayanların tam manasıyla ilerlemelerinin engellenmesine yol açtığının şuurunda olarak; Bayana karşı şiddetin yapısal özelliğinin toplumsal cinsiyete dayandığını ve bayana karşı şiddetin, bayanların erkeklere nazaran daha ast bir pozisyona zorlandıkları en kıymetli toplumsal sistemlerden biri olduğunun şuurunda olarak; Bayanların ve genç kızların aile içi şiddet, cinsel taciz, ırza geçme, zorla evlendirme, kelamda “namus” ismine işlenen kabahatlere ve bayanların ve genç kızların insan haklarının önemli bir 4 biçimde ihlalini oluşturan ve bayanlarla erkekler içinde eşitliğin sağlanmasının önünde büyük bir mani olan bayan sünneti üzere önemli şiddet çeşitlerine çoğunlukla maruz kaldığının fazlaca büyük bir tasayla şuurunda olarak; Silahlı çatışmalarda sivil halkı ve bilhassa de bayanları yaygın yahut sistematik ırza geçme ve cinsel şiddet formunda etkileyen, devam edegelen insan hakları ihlallerinin mevcudiyetinin ve gerek çatışmalar esnasında gerekse çatışmalardan daha sonra toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin artma potansiyelinin şuurunda olarak; Bayanların ve genç kızların erkeklerden daha fazla oranda toplumsal cinsiyete dayalı şiddet riskine maruz kaldıklarının ve adamların de aile içi şiddetin mağdurları olabileceğinin şuurunda olarak; Çocukların, aile içi şiddetin şahidi olmak da dahil olmak üzere, aile içi şiddetin mağduru olduklarının şuurunda olarak; Bayana karşı şiddet ve aile içi şiddetten arınmış bir Avrupa yaratmayı amaç edinerek kimi konularda görüş birliğine varmışlardır.
Gündem
İSTANBUL MUKAVELESİ NEDİR?
Bayanlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Uğraşa Ait Avrupa Kurulu Kontratı, bilinen ismiyle İstanbul Kontratı, bayana yönelik şiddet ve aile içi şiddetle gayret emeliyle 11 Mayıs 2011’de İstanbul’da imzaya açılan Avrupa Kurulu mukavelesi. Mart 2019 prestijiyle 46 devlet ve Avrupa Birliği tarafınca imzalanmıştır.
Türkiye, 12 Mart 2012’de mukaveleyi onaylayan birinci ülke olurken onu 2013-2015 yılları içinde 18 ülke (Andorra, Arnavutluk, Avusturya, Bosna-Hersek, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İspanya, İsveç, İtalya, Karadağ, Malta, Monako, Polonya, Portekiz, Sırbistan, Slovenya) daha takip etti. Mukavele 1 Ağustos 2014’te yürürlüğe girerken, mukaveleyi onaylayan ülke sayısı 2019 prestijiyle 34’e ulaştı.
İstanbul Mukavelesi’nin izleme ve denetleme komitesi olan ve özetlemek gerekirse GREVIO olarak bilinin Bayanlara Yönelik Şiddet ve Mesken İçi Şiddete Karşı Aksiyon Uzmanlar Kümesinin başkanlığını 2015-2019 içinde Feride Acar sürdürmüştür.31 Mayıs 2019’da daha evvel seçilen üyelerin nazaranv müddeti dolduktan daha sonra, daha evvel iki defa bu nazaranve seçilen ve İstanbul Mukavelesi’nin muharrirlerinden biri olan Feride Acar yerine Türkiye’den tek aday olarak Aşkın Asan gösterilmiştir. Bu durum bayan örgütlerinin reaksiyonuna sebep olmuştur.
MUTABAKAT BİLGİLERİ
İmzalanma: 11 Mayıs 2011
Yer: İstanbul, Türkiye
Yürürlük: 1 Ağustos 2014
Şart: Sekizi Avrupa Kurulu üyesi olan on devlet tarafınca onaylanması
İmzalayanlar: 46 ülke.
Korunma yeri: Avrupa Kurulu Genel Sekreterliği
İstanbul Mukavelesi
İSTANBUL KONTRATININ MAKSADI NEDİR?
İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına Ait Kontrat (ETS No. 5, 1950) ve ek Protokolleri, Avrupa Toplumsal Bildirgesi (Şartı) (ETS No. 35, 1961, 1996’da gözden geçirildi, ETS No. 163), İnsan Ticaretine Karşı Avrupa Kurulu Kontratı (CETS No. 197, 2005) ve Çocukların Cinsel Suistimale ve Cinsel İstismara Karşı Korunmasına Ait Avrupa Kurulu Mukavelesini (CETS No. 201, 2007) hatırda tutarak; Avrupa Kurulu Bakanları Komitesinin Avrupa Kurulu üye devletlerine gönderdiği aşağıdaki tavsiye kararlarını hatırda tutarak: Bayanların şiddete karşı korunmasına ait Rec(2002)5 sayılı Tavsiye sonucu, toplumsal cinsiyet standartları ve düzeneklerine ait CM/Rec(2007)17 sayılı Tavsiye sonucu, bayan ve adamların çatışmayı tedbire ve bitmiş oldurme ve barışı oluşturmadaki rolüne ait CM/Rec(2010)10 sayılı Tavsiye sonucu ve ilgili öteki tavsiye kararları; Bayana karşı şiddet konusunda kıymetli standartlar oluşturan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin giderek genişleyen içtihat hukukunu göz önüne alarak; Uygar ve Siyasi Haklara Ait Memleketler arası Mukavele (1966), Ekonomik, Toplumsal ve Kültürel Haklara Ait Memleketler arası Mukavele (1966), Bayana Karşı Her Türlü Şiddetin Ortadan Kaldırılmasına Ait Birleşmiş Milletler Kontratı (“CEDAW”, 1979) ve İhtiyari Protokolünün yanı sıra CEDAW Komitesinin bayanlara karşı şiddete ait 19 No.lu Genel Tavsiye sonucu, Çocuk Haklarına Ait Birleşmiş Milletler Mukavelesi (1989) ve İhtiyari Protokolleri (2000) ve Engellilerin Haklarına Ait Birleşmiş Milletler Kontratını (2006) göz önüne alarak; Bilhassa Milletlerarası Ceza Mahkemesi Roma Mutabakatını (2002) göz önüne alarak; Bilhassa Sivil Şahısların Harp Vaktinde Korunmasıyla ilgili Cenevre Mukavelesini (IV) ve mukavelenin ilgili I ve II no.lu Ek Protokollerini ve memleketler arası insani haklarının temel unsurlarını hatırda tutarak; Bayana karşı şiddetin ve aile içi şiddetin her çeşidini kınayarak; Bayanlarla erkekler içinde de jure ve de facto eşitliğin gerçekleştirilmesinin bayana karşı şiddetin önlenmesinde temel bir öge olduğunun şuurunda olarak; Bayana karşı şiddetin, bayanlarla erkekler içinde tarihten gelen eşit olmayan güç bağlantılarının bir tezahürü olduğunu ve bu eşit olmayan güç bağlarının, adamların bayanlara üstünlüğüne, bayanlara karşı ayrımcılık yapmalarına ve bayanların tam manasıyla ilerlemelerinin engellenmesine yol açtığının şuurunda olarak; Bayana karşı şiddetin yapısal özelliğinin toplumsal cinsiyete dayandığını ve bayana karşı şiddetin, bayanların erkeklere nazaran daha ast bir pozisyona zorlandıkları en kıymetli toplumsal sistemlerden biri olduğunun şuurunda olarak; Bayanların ve genç kızların aile içi şiddet, cinsel taciz, ırza geçme, zorla evlendirme, kelamda “namus” ismine işlenen kabahatlere ve bayanların ve genç kızların insan haklarının önemli bir 4 biçimde ihlalini oluşturan ve bayanlarla erkekler içinde eşitliğin sağlanmasının önünde büyük bir mani olan bayan sünneti üzere önemli şiddet çeşitlerine çoğunlukla maruz kaldığının fazlaca büyük bir tasayla şuurunda olarak; Silahlı çatışmalarda sivil halkı ve bilhassa de bayanları yaygın yahut sistematik ırza geçme ve cinsel şiddet formunda etkileyen, devam edegelen insan hakları ihlallerinin mevcudiyetinin ve gerek çatışmalar esnasında gerekse çatışmalardan daha sonra toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin artma potansiyelinin şuurunda olarak; Bayanların ve genç kızların erkeklerden daha fazla oranda toplumsal cinsiyete dayalı şiddet riskine maruz kaldıklarının ve adamların de aile içi şiddetin mağdurları olabileceğinin şuurunda olarak; Çocukların, aile içi şiddetin şahidi olmak da dahil olmak üzere, aile içi şiddetin mağduru olduklarının şuurunda olarak; Bayana karşı şiddet ve aile içi şiddetten arınmış bir Avrupa yaratmayı amaç edinerek kimi konularda görüş birliğine varmışlardır.
Gündem