Erol Taşdelen | Dondurulmuş İktisat Modeli (DEM) : Müsilajbank

[YodaUsta]

Türkiye son senelerda saklanamayacak biçimde, ismi konmamış Dondurulmuş İktisat Modeli (DEM) uygulanıyor. DEM hem de Özgür Piyasa İktisadının de rafa kaldırıldığı periyot olarak çıkıyor karşımıza. Ne demek istediğimizin ip uçlarını verelim; nitekim bu biçimde olup olmadığına birlikte karar verelim. İstanbul işgal edilmiş; Bâbıâli gazeteleri “Meleklerin Cinsiyetini” tartışıyor. Bankacılık kesiminde durum tam bu günümüzde. Asıl ana problemler dillendirilmiyor. Bir kaç bağımsız iktisat müellifler haricinde; meseleler dillendirilmediği için tahlil de üretilemiyor. ‘Problemleri dondurmak‘ tahlil değildir. Çözümsüzlüğün sonu çöküştür, bankacılık kesiminde ‘problemli krediler‘ kesimin Müsilajbank halidir bilene! Uzatmayacağım. Başlıkları vereceğim içini siz doldurun.

1. Bankalarda Kredi Takip mühletleri 90 günden 180 güne çıkarıldı,
2. İcra, Hacizler, İflaslar yasaklanmış lakin İcra Belge sayısı 22 milyonu aştı.
3. Emekçi çıkarılması yasaklandı ( gerçi KOD-29 üzere alternatifi yaratıldı ),
4. Çek yazılması ertelendi ( 30 Nisan Çek Olayı ),
5. Ticaret Faaliyetler ziyanlar kapanmadan yasaklar ile askıya alındı,
6. Hangi kalabalık ortamında Covid bulaş olacağı siyasi kararlar ile belirlendi,
7. İşsizlik maaşı yerine Kısa Çalışma Ödeneği uygulamaya kondu,
8. Kredi ile borçlanma “Teşvik” üzere sunuldu,
9. Bankalar kıskaca alındı, ne yapacakları dayatıldı ( önek : Faal Rasyo )
10. Swap, Türev Döviz süreçleri, Sermaye hareket hududunu otorite belirledi.
11. Kurumların inandırıcılığı kalmamış (Örnek : TÜİK )
12. TCMB ve Lideri Özerkliği sarsıldı ( Dört ayda bir Lider değişikliği )
13. Günübirlik yaşayan beşerler yok sayılıyor ( Müzisyenler, seyyar satıcılar, garsonlar… vb)
14. Meseleler yok sayılarak, ortadan kalkmış olmuyor! Toplumsal Barış bozulmuş, intiharlar artmış.
15. Merkez Bankası Rezervleri erimiş; günlük tartışmaların tam ortasında olmuş.
16. Turist beklentisi ile Pandemi Toroslardan daha sonra denetim altına alınmış üzere davranma başlanmış.
17. Turist yağıyormuş üzere davranma başlamış ( Rusya, İngiltere üzere ülkelerin ülkeye uçuş yasağı devam ediyor ).
18. Banka kredilerin ağırlaştığı, İnşaat kesiminin yığın hale gelmesi için sarsıntıya gerek kalmamış.
19. İktisadın tarifi olan; Kıt kaynaklar aktif kullanılmıyor,
20. Ziraî alanlar üçte bir daralmış, borç bilmeyen çiftçi, borç batağına batmış.
21. Eğitim çökmüş, gençler yurtdışına nasıl kapağı atarım sıkıntısına düşmüş.
22. Halk son bir umut atılımı ile Bitcoin üzere kumara batmış.
23. Kabus üzere; Faizler, Kur, Enflasyon birebir anda artmaya başlamış.
24. Yüksek faize karşın vatandaş bankalara borçlandıkça borçlanmaya devam etmiş.
25. Kurumlarda Liyakat sahibi olmayan beşerler köşe başlarına yerleşmiş. Banka İdare Kurumları politikler ile dolmuş.
26. En vahimi; meseleler tartışılmaz hale gelmiş.
27. Yabancı Sermaye kaçmış gitmiş, kalanlar fırsat kollamaya başlamış.
28. Vatandaş, yüksek faize karşın kendi parasına güvenmiyor; Gerçek Bireylerin ‘Dolarizasyon’ oranı %57,9 olmuş ( Mayıs 2021).
29. Cari açık ve Dış Ticaret açığı sıkıntımız devam ediyor.
30. Dünya ortalamasının üzerinde; yüksek Faiz, yüksek enflasyon, yüksek devalüasyona karşın ‘durgunluk’ hali ile hepsi bir ortada olmasını becermişiz.

Aslında her unsur başka yazı konusu. Bu işin sonu ne mi olur? Vaktinde; Liyakat sahibi insanların teklifleri dikkate alınmadan; etkili Önlem alınmaz ise başka dallar ne olur bilemem fakat uzmanlık alanı olduğum bankacılık sektörü Müsilajbank haline gelir; hazırlıklı olun derim. Açık kaynaklardan, sayılar ile ortaya koyduk; Banka bölümünde kredilerin %15’lik kısmı sıkıntılı hale geldi, ne kadar kredi yüzdürüldüğünü kimse bilmiyor. Sıkıntılı kredileri cam kulelerin altına süpür süpür nereye kadar; müsilaj üzere patladı patlayacak! Kokular var, kendisi yok. Gözle görünür hale geldiğinde de Marmara kıyılarının bu günkü hali üzere “nereden çıktı bunlar” diye “far görmüş tavşan üzere baka kalacağız” haberiniz olsun! Biz deneyimimiz ile gördüğümüzü yazalım da kimse iki gün daha sonra kalkıp niçin uyarmadınız demesin! Durum bu kadar acil ve değerli, ‘problemli kredilere tahlil üretilsin‘, daha sonra “duyduk duymadık” demeyin!

Erol TAŞDELEN

www.bankavitrini.com