4 – 8 Nisan haftasında Rusya-Ukrayna savaşı ile ilgili gelişmeler izlenecek. Öncü bilgilere bakılırsa, Nisan ayı TCMB Piyasa İştirakçi Anketinde beklentilerde bozulmanın sürmesini; Mart ayı enflasyon datalarında hızlanma, negatif gerçek faizde artış, gerçek efektif döviz kurunda gerileme, ihracatta yavaşlama, Şubat ayı global besin enflasyonunda artış goreceğiz.
4 NİSAN 2022, PAZARTESİ
MART AYI ENFLASYON DATALARI – TÜİK
Şubat ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %4,81, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) %7,22 artmış; TÜFE ve Yİ-ÜFE’de yıllık artışlar sırasıyla %54,44 ve %105,01 olmuştu. Foreks anketine nazaran Mart ayında TÜFE’nin aylık %5,44, yıllık %61,10 artması bekleniyor.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
MART AYI GERÇEK FAİZ ORANLARI – TURKEY VERİ MONITOR (TDM)
TDM hesaplamalarına göre Şubat ayında 12-ay geriye dönük gerçek getiri eksi yüzde 21,5’e yükselmiş, 12-ay ileriye dönük beklenen gerçek faiz ise eksi yüzde 2,9’a yükselmişti. Gerçek getirinin eksi olması tahvil faizlerinin getirisinin enflasyonun altında kalmasından kaynaklanıyor. Tahvil faizlerinin Mart sonunda evvelki ay sonuna nazaran yüzde 1-3 puan içinde yükselmesine karşın enflasyonun Mart’ta daha süratli artması gerçek getirideki bozulmanın Mart’ta devam edeceğine işaret ediyor.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
MART AYI DIŞ TİCARET DATALARI – TİCARET BAKANLIĞI
Şubat ayında ihracat aylık %13,8, yıllık %25,4 artışla 20,0 milyar dolar olmuş; evvelki aya nazaran değişmeyen ithalat ise yıllık %44,5 artış kaydetmişti. bu biçimdece dış ticaret açığı evvelki aya bakılırsa %23,3 (2,4 milyar dolar) azalışla 7,9 milyar dolara gerilemişti. Mart ayına ait olarak PMI bilgileri ihracat artışının sürat kesse de sürdüğüne işaret etti. Kapasite kullanım bilgilerini dikkate aldığımızda ithalatta artış ihracata kıyasla daha süratli olabilir.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
OCAK AYI FİNANSAL KESİM DIŞINDAKİ FİRMALARIN DÖVİZ KONUMU – TÜİK
Aralık 2021’de Finansal kesim haricindeki firmaların döviz varlıkları aylık 3,2 milyar dolar artışla 163,3 milyar dolara, döviz yükümlülükleri aylık 0,6 milyar dolar artışla 276,9 milyar dolara yükselmiş; bu biçimdece bölümün döviz konum açığı aylık 1,6 milyar dolar düşüşle 113,6 milyar dolara gerilemişti. Gelecek 12 ay için kesimin net döviz durum fazlası ise aylık 0,6 milyar dolar artışla 61,7 milyar dolara yükselmişti.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
5 NİSAN 2022, SALI
MART AYI GERÇEK EFEKTİF DÖVİZ KURU (REDK) – TÜİK
Şubat ayında TÜFE bazlı (REDK) aylık 2,01 puan artışla 54,78 düzeyine yükselmişti. TCMB, ülkemiz fiyat seviyesinin dış ticaret yaptığımız ülkelerin fiyat seviyelerine oranının yüklü geometrik ortalamasını almak suretiyle REDK endeksini hesaplıyor. REDK’nin artışı TL’nin gerçek olarak bedel kazandığını (Türk mallarının yabancı mallar cinsinden fiyatının arttığını) gösteriyor. Mart ayında yarı yarıya dolar ve euro’dan oluşan döviz sepetinin %5,4 yükselmesine bağlı olarak REDK’de düşüş nazaranbiliriz.
Kaynak: TCMB
7 NİSAN 2022, PERŞEMBE
MART AYI NAKİT BÜTÇE DATALARI – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Şubat ayında Hazine nakit bütçe gelirleri TCMB’den kar transferinin tesiriyle 277,5 milyar TL olmuş, 222,8 milyar TL sarfiyat kaydedilmiş, bu biçimdece nakit bütçe istikrarı 55,5 milyar TL fazla vermişti. Finansman tarafında Hazine 18,7 milyar TL net borçlanma gerçekleştirmişti.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
ŞUBAT AYI FAO BESİN FİYAT ENDEKSİ – FAO
Ocak ayında global FAO Besin Fiyat Endeksi aylık %3,9, yıllık %20,7 artış kaydetmişti. Aylık en yüksek artış %8,5 ile bitkisel yağlarda görülmüş; süt eserleri fiyatları aylık %6,4, tahıl meblağları %3,0, et meblağları %1,1 artmış, şeker meblağları aylık %1,9 düşmüştü. FAO, 2022’de dünyada buğday ve mısır üretiminin artacağı, tahıl üretiminin ise düşeceği beklentilerine işaret etmişti. 24 Şubat’ta Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye başlaması FAO fiyat endeksinde sonlu tesir yaratabilir lakin asıl tesir Mart ayı datalarında ortaya çıkacak. FAO, 25 Mart tarihindeki bilgi notunda global besin arzındaki daralmanın besin ve yem meblağlarını %8 ile %22 içinde artırabileceğine vurgu yaptı. FAO, bilhassa tahıl ve ayçiçeği çekirdeği pazarlarındaki arz açığına dikkatleri çekti.
Kaynak: fao.org
1 NİSAN TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA DATALARI – BDDK, TCMB
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 25 Mart ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren nakdî göstergeler (M1, M2, M3) evvelki haftaya bakılırsa artmaya devam etti. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %15-18 aralığına yavaşça yükseldi, TL cinsi kredi faizleri %18-29 aralığına yavaşça geriledi. TL mevduat ve kredi hacmi evvelki haftaya nazaran yükseldi. Gerçek şahısların döviz mevduatları (DTH) 140,2 milyar dolar ile evvelki haftaya göre 0,1 milyar dolar düştü, hukuksal şahısların 1,5 milyar dolar artışla 77,4 milyar dolara yükseldi. bu biçimdece yurt içi döviz mevduatları haftalık 1,5 milyar dolar artışla 217,6 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 25,1 milyar dolar ile evvelki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel konumu evvelki haftaya bakılırsa 0,2 milyar dolar artışla 5,1 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan memleketler arası rezervler 108,0 milyar dolar ile evvelki haftaya göre 0,7 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 42,4 milyar dolar ile evvelki haftaya bakılırsa 0,2 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 65,6 milyar dolar ile evvelki haftaya göre 0,9 milyar dolar azaldı. Merkez Bankasının net rezerv açığı evvelki haftaya göre 1,7 milyar dolar artışla 28,5 milyar dolara yükseldi. Yurtharicinde yerleşik şahısların mülkiyetindeki pay senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 20,8 milyar dolar ile bundan evvelki haftaya nazaran değişmedi. Yurt dışı yerleşikler pay senetlerinde 17 milyon dolar alış, DİBS’te 87 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
8 NİSAN 2022, CUMA
NİSAN AYI PİYASA İŞTİRAKÇİLERİ ANKETİ – TCMB
TCMB’nin piyasa profesyonelleri ile yaptığı Piyasa İştirakçileri Anketine göre Şubat ayında iştirakçilerin enflasyon, döviz kuru ve cari açık beklentileri evvelki aya göre yükselmişti. TÜFE’nin Mart ayında aylık %4,1 artış kaydetmesi beklenirken yıl sonuna ait olarak TÜFE beklentisi yıllık %40,5’e, Dolar/TL kuru beklentisi 16,68’e, 2022 yılı cari açık beklentisi 21,2 milyar dolara yükselmişti. 2021 ve 2022 yılları için GSYH büyüme beklentileri sırasıyla %3,38 ve %4,16’ya gerilemişti. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin uzamasının da tesiriyle Nisan ayı anketinde enflasyon beklentilerinde artış ve 2022 yılı büyüme beklentilerinde düşüş gorebiliriz.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
Dr. Fulya Gürbüz
4 NİSAN 2022, PAZARTESİ
MART AYI ENFLASYON DATALARI – TÜİK
Şubat ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %4,81, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) %7,22 artmış; TÜFE ve Yİ-ÜFE’de yıllık artışlar sırasıyla %54,44 ve %105,01 olmuştu. Foreks anketine nazaran Mart ayında TÜFE’nin aylık %5,44, yıllık %61,10 artması bekleniyor.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
MART AYI GERÇEK FAİZ ORANLARI – TURKEY VERİ MONITOR (TDM)
TDM hesaplamalarına göre Şubat ayında 12-ay geriye dönük gerçek getiri eksi yüzde 21,5’e yükselmiş, 12-ay ileriye dönük beklenen gerçek faiz ise eksi yüzde 2,9’a yükselmişti. Gerçek getirinin eksi olması tahvil faizlerinin getirisinin enflasyonun altında kalmasından kaynaklanıyor. Tahvil faizlerinin Mart sonunda evvelki ay sonuna nazaran yüzde 1-3 puan içinde yükselmesine karşın enflasyonun Mart’ta daha süratli artması gerçek getirideki bozulmanın Mart’ta devam edeceğine işaret ediyor.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
MART AYI DIŞ TİCARET DATALARI – TİCARET BAKANLIĞI
Şubat ayında ihracat aylık %13,8, yıllık %25,4 artışla 20,0 milyar dolar olmuş; evvelki aya nazaran değişmeyen ithalat ise yıllık %44,5 artış kaydetmişti. bu biçimdece dış ticaret açığı evvelki aya bakılırsa %23,3 (2,4 milyar dolar) azalışla 7,9 milyar dolara gerilemişti. Mart ayına ait olarak PMI bilgileri ihracat artışının sürat kesse de sürdüğüne işaret etti. Kapasite kullanım bilgilerini dikkate aldığımızda ithalatta artış ihracata kıyasla daha süratli olabilir.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
OCAK AYI FİNANSAL KESİM DIŞINDAKİ FİRMALARIN DÖVİZ KONUMU – TÜİK
Aralık 2021’de Finansal kesim haricindeki firmaların döviz varlıkları aylık 3,2 milyar dolar artışla 163,3 milyar dolara, döviz yükümlülükleri aylık 0,6 milyar dolar artışla 276,9 milyar dolara yükselmiş; bu biçimdece bölümün döviz konum açığı aylık 1,6 milyar dolar düşüşle 113,6 milyar dolara gerilemişti. Gelecek 12 ay için kesimin net döviz durum fazlası ise aylık 0,6 milyar dolar artışla 61,7 milyar dolara yükselmişti.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
5 NİSAN 2022, SALI
MART AYI GERÇEK EFEKTİF DÖVİZ KURU (REDK) – TÜİK
Şubat ayında TÜFE bazlı (REDK) aylık 2,01 puan artışla 54,78 düzeyine yükselmişti. TCMB, ülkemiz fiyat seviyesinin dış ticaret yaptığımız ülkelerin fiyat seviyelerine oranının yüklü geometrik ortalamasını almak suretiyle REDK endeksini hesaplıyor. REDK’nin artışı TL’nin gerçek olarak bedel kazandığını (Türk mallarının yabancı mallar cinsinden fiyatının arttığını) gösteriyor. Mart ayında yarı yarıya dolar ve euro’dan oluşan döviz sepetinin %5,4 yükselmesine bağlı olarak REDK’de düşüş nazaranbiliriz.
Kaynak: TCMB
7 NİSAN 2022, PERŞEMBE
MART AYI NAKİT BÜTÇE DATALARI – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Şubat ayında Hazine nakit bütçe gelirleri TCMB’den kar transferinin tesiriyle 277,5 milyar TL olmuş, 222,8 milyar TL sarfiyat kaydedilmiş, bu biçimdece nakit bütçe istikrarı 55,5 milyar TL fazla vermişti. Finansman tarafında Hazine 18,7 milyar TL net borçlanma gerçekleştirmişti.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
ŞUBAT AYI FAO BESİN FİYAT ENDEKSİ – FAO
Ocak ayında global FAO Besin Fiyat Endeksi aylık %3,9, yıllık %20,7 artış kaydetmişti. Aylık en yüksek artış %8,5 ile bitkisel yağlarda görülmüş; süt eserleri fiyatları aylık %6,4, tahıl meblağları %3,0, et meblağları %1,1 artmış, şeker meblağları aylık %1,9 düşmüştü. FAO, 2022’de dünyada buğday ve mısır üretiminin artacağı, tahıl üretiminin ise düşeceği beklentilerine işaret etmişti. 24 Şubat’ta Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye başlaması FAO fiyat endeksinde sonlu tesir yaratabilir lakin asıl tesir Mart ayı datalarında ortaya çıkacak. FAO, 25 Mart tarihindeki bilgi notunda global besin arzındaki daralmanın besin ve yem meblağlarını %8 ile %22 içinde artırabileceğine vurgu yaptı. FAO, bilhassa tahıl ve ayçiçeği çekirdeği pazarlarındaki arz açığına dikkatleri çekti.
Kaynak: fao.org
1 NİSAN TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA DATALARI – BDDK, TCMB
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 25 Mart ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren nakdî göstergeler (M1, M2, M3) evvelki haftaya bakılırsa artmaya devam etti. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %15-18 aralığına yavaşça yükseldi, TL cinsi kredi faizleri %18-29 aralığına yavaşça geriledi. TL mevduat ve kredi hacmi evvelki haftaya nazaran yükseldi. Gerçek şahısların döviz mevduatları (DTH) 140,2 milyar dolar ile evvelki haftaya göre 0,1 milyar dolar düştü, hukuksal şahısların 1,5 milyar dolar artışla 77,4 milyar dolara yükseldi. bu biçimdece yurt içi döviz mevduatları haftalık 1,5 milyar dolar artışla 217,6 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 25,1 milyar dolar ile evvelki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel konumu evvelki haftaya bakılırsa 0,2 milyar dolar artışla 5,1 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan memleketler arası rezervler 108,0 milyar dolar ile evvelki haftaya göre 0,7 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 42,4 milyar dolar ile evvelki haftaya bakılırsa 0,2 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 65,6 milyar dolar ile evvelki haftaya göre 0,9 milyar dolar azaldı. Merkez Bankasının net rezerv açığı evvelki haftaya göre 1,7 milyar dolar artışla 28,5 milyar dolara yükseldi. Yurtharicinde yerleşik şahısların mülkiyetindeki pay senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 20,8 milyar dolar ile bundan evvelki haftaya nazaran değişmedi. Yurt dışı yerleşikler pay senetlerinde 17 milyon dolar alış, DİBS’te 87 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
8 NİSAN 2022, CUMA
NİSAN AYI PİYASA İŞTİRAKÇİLERİ ANKETİ – TCMB
TCMB’nin piyasa profesyonelleri ile yaptığı Piyasa İştirakçileri Anketine göre Şubat ayında iştirakçilerin enflasyon, döviz kuru ve cari açık beklentileri evvelki aya göre yükselmişti. TÜFE’nin Mart ayında aylık %4,1 artış kaydetmesi beklenirken yıl sonuna ait olarak TÜFE beklentisi yıllık %40,5’e, Dolar/TL kuru beklentisi 16,68’e, 2022 yılı cari açık beklentisi 21,2 milyar dolara yükselmişti. 2021 ve 2022 yılları için GSYH büyüme beklentileri sırasıyla %3,38 ve %4,16’ya gerilemişti. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin uzamasının da tesiriyle Nisan ayı anketinde enflasyon beklentilerinde artış ve 2022 yılı büyüme beklentilerinde düşüş gorebiliriz.
Kaynak: Turkey Veri Monitor
Dr. Fulya Gürbüz